Talien Willems, Financiën: “Rijksoverheid gaat centraal producten en diensten aanbieden”
De communicatiedirecteuren van de verschillende ministeries presenteerden in juli 2022 de doelen voor de komende jaren. “We willen de overheid betrouwbaar laten zijn”, zegt Talien Willems, directeur communicatie bij het ministerie van Financiën. Daarvoor staan er verschillende projecten op stapel. Opvallendst is de komst van een overheidsbreed loket voor producten en diensten.
Door Regien Wiggers
De directeuren communicatie van de verschillende ministeries stellen elk jaar een programma op, en dit jaar kwam er een meerjarenplan waarin programma 1overheid een belangrijke rol speelt.
Wat is het programma 1overheid?
“Het idee is dat we de informatie van Rijksoverheid.nl splitsen: de beleidsinformatie wordt gescheiden van de producten en diensten. Rijksoverheid.nl blijft dan de plek waar we het rijksbrede beleid toelichten, en op een nieuwe website komen dan de producten en diensten van de gehele overheid, zodat mensen die veel gemakkelijker kunnen vinden.
De afgelopen jaren heeft Buitenlandse Zaken de website Nederland Wereldwijd verder ontwikkeld tot een handig loket met informatie, diensten en producten voor burgers in het buitenland. Dat willen we verder uitbouwen tot een loket waar ook mensen in Nederland terecht kunnen, zodat je daar bijvoorbeeld een paspoort of rijbewijs kunt aanvragen, maar waar je ook terecht kunt voor de dienstverlening van het UWV of de Belastingdienst. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, maar daar streven we wel naar.”
Alles uitsluitend digitaal?
“Nee, nadrukkelijk niet. Mensen moeten ook altijd via andere kanalen in contact kunnen komen met de overheid. Bijvoorbeeld omdat ze minder digitaal vaardig zijn. Het programma 1overheid richt zich daarom ook op ondersteuning via telefoon en e-mail en zoekt de samenwerking met fysieke loketten zoals de Informatiepunten Digitale Overheid.
Daarnaast zie je bijvoorbeeld dat de Belastingdienst bezig is om fysieke posten weer te openen om burgers te woord te staan. Er is in de jaren hiervoor veel bezuinigd op het contact met de burger waardoor er te veel digitaal is geworden en zaken zijn gecentraliseerd. Ik zie dat er weer verschillende steunpunten worden geopend waar men fysiek naartoe kan om vragen te stellen, om documenten in te leveren en om dingen aan te vragen.”
Wat gebeurt er nog meer om het vertrouwen te herstellen?
“Naast het project 1overheid is er ook het project Mens Centraal geweest en hebben we het Platform open overheidsinformatie Plooi waar alle documenten staan die openbaar worden gemaakt door de overheid. Alles wat naar de kamer gaat, en ook alle stukken die ter voorbereiding zijn geschreven op het stuk dat naar de Tweede Kamer gaat, staan daarop, want sinds vorig jaar zomer doen we aan actieve openbaarmaking. In het begin waren dat nog een beperkt aantal stukken, maar dat zijn er steeds meer geworden.
Vroeger werden dit soort stukken alleen openbaar gemaakt na WOB-verzoeken maar nu wordt dit pro-actief openbaar gemaakt op Plooi. Alle departementen plaatsen zelf de onderliggende stukken.”
Wat vind je van de interdepartementale samenwerking?
“Dat is best lastig hoor. Wat dat betreft begrijp ik de fikse uitdaging van Werk aan Uitvoering. Al die verschillende culturen, digitale systemen en verschillende initiatieven die er zijn. Die moeten aangejaagd worden en met elkaar in verband gebracht. Ik vind wel de samenwerking beter dan die ooit was. Toen ik in mijn vorige carrière bij de overheidscommunicatie zat, werd er veel meer binnen de eigen eilandjes gedacht dan nu. Ik merk tegenwoordig wel de wil om samen te werken. Het is soms lastig om elkaar te vinden en om te weten waar iedereen mee bezig is, maar de wil is er wel.”