De afgelopen jaren werkte het programma Werk aan Uitvoering langs 6 verschillende handelingsperspectieven die afzonderlijk, maar ook in samenhang bijdragen aan een betere dienstverlening.
Vanuit het handelingsperspectief Betere wet- en regelgeving is de afgelopen jaren gewerkt aan begrijpelijkheid en doenlijkheid van wet- en regelgeving voor mensen en bedrijven en werkbaarheid voor de uitvoering. Uitgangspunt hierbij is dat wet- en regelgeving mensenwerk is, dienstbaar aan de samenleving. Op basis van politieke keuzen die uit de doelstelling van de wet blijken. Het is belangrijk dat deze bedoeling opnieuw de basis wordt van publieke dienstverlening. Als het gekozen middel niet blijkt te werken om de bedoeling waar te maken: verander het. Als het onuitvoerbaar is: verander het.
De afgelopen jaren is ingezet op:
- Een aanpak, waarbij maatschappelijke vraagstukken vanaf het begin multidisciplinair benaderd worden. Beleid, uitvoering, wetgeving en toezicht bepalen hierbij samen wat de meest optimale oplossing is. Wanneer wetgeving noodzakelijk is, werkt dit multidisciplinair team samen aan wet- en regelgeving die begrijpelijk en doenlijk is voor de burger en ondernemer en werkbaar voor de uitvoering. Deze multidisciplinaire aanpak wordt in de gehele wetgevingscyclus gehanteerd, dus ook bij de evaluatie en wijziging van beleid.
- Maatwerk in relatie tot gelijke behandeling (hoe ongelijk moeten gevallen zijn om ze ongelijk te mogen behandelen) en onderzoeken de dilemma’s rondom privacy(wetgeving) versus maatwerk.
- Mogelijkheden verkennen in sectorale wetgeving, beleidsregels en de uitvoeringspraktijk onderzoeken om ruimte te bieden voor maatwerk. Ook wordt de Algemene wet bestuursrecht (Awb) bezien op het dwingender maken van maatwerk.
- Praktische handvatten bieden om (lopende) maatwerkinitiatieven te ondersteunen, zoals het maatwerkbestendig maken van de Aanwijzingen voor de regelgeving. Hiervoor is het Beleidskompas ontwikkeld: een centrale werkwijze voor het maken van beleid om in vijf stappen beleid te ontwikkelen. Bij elke stap wordt bekeken welke belanghebbenden betrokken moeten worden zodat je deze stap in co-creatie kunt uitvoeren.
- Zorgen dat het burgerperspectief vroegtijdig wordt betrokken in het beleidsproces en belanghebbenden zich bewust zijn van de mogelijkheid om op nieuwe wet- en regelgeving te reageren.
- Een heldere, gestroomlijnde opzet van nieuwe wetgeving, waarbij de toetssystematiek van wet- en regelgeving over de gehele wetgevingscyclus is versterkt, inclusief amendementen en moties. Door gedurende de totstandkoming maar ook na de implementatie en bij wijziging van wetgeving te toetsen op uitvoerbaarheid, doenlijkheid en ongewenste gevolgen (in het bijzonder discriminatie).
- Het ontwikkelen van opleidingen en ondersteuning voor medewerkers in de uitvoering, bij beleid en wetgeving zodat zij meer kennis en vaardigheden hebben om maatwerk mogelijk te maken (rekening houdend met de uitvoerbaarheid) en toe te passen. Ook is ingezet op het verhogen van de kennis over de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
- Meer eigenaarschap van Kamer en kabinet om te kunnen komen tot goede wet- en regelgeving.
Herijking
Het werken langs handelingsperspectieven of sporen is losgelaten, maar zijn nog steeds belangrijk. Ze komen terug in 4 opgaven waarop we als overheid ‘gezamenlijk versnellen’ omdat deze essentieel zijn voor de publieke dienstverlening aan de samenleving en deze opgaven niet door organisaties afzonderlijk kunnen worden opgepakt. En 7 opgaven die we als overheid ‘doorzetten en uitbouwen’. Dit zijn ingezette veranderingen die verder worden doorgezet en uitgebouwd. De publieke dienstverleners, medeoverheden en ministeries zijn voor deze ingezette veranderingen zelf aan zet om de publieke dienstverlening verder te verbeteren.
Het handelingsperspectief Begrijpelijke en uitvoerbare wet- en regelgeving is onderdeel geworden van de opgave Verbeteren van de beleidskwaliteit.
Beleidskompas en Doenvermogentoets
In deze videoserie van Werk aan Uitvoering wordt uitgelegd hoe er gewerkt wordt aan de verbetering van de publieke dienstverlening. Werk aan Uitvoering is een overheidsbreed programma waarin medewerkers binnen onder andere zes verschillende sporen werken aan het verbeteren van de publieke dienstverlening. In deze video vertelt Abdel-Jaouad Ouarraki van het ministerie van Justitie en Veiligheid hoe hij heeft gewerkt aan het Beleidskompas. Mike Keesman van het ministerie van Justitie en Veiligheid legt uit hoe hij heeft gewerkt aan de Doenvermogentoets.
